Tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu thai kỳ) là giai đoạn quan trọng trong hành trình mang thai, khi cơ thể mẹ bắt đầu có những thay đổi lớn và thai nhi bước vào giai đoạn hình thành. Việc hiểu rõ và chăm sóc đúng cách trong giai đoạn này sẽ giúp mẹ bầu vượt qua những khó khăn ban đầu, đồng thời đảm bảo sự phát triển tối ưu cho bé yêu. Dưới đây là những điều mẹ bầu cần đặc biệt lưu ý trong 3 tháng đầu của thai kỳ.
Dấu hiệu của mẹ
Trong tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu thai kỳ), người mẹ thường trải qua nhiều dấu hiệu khác nhau do sự thay đổi hormone và cơ thể để thích nghi với thai kỳ. Tuy nhiên, tùy theo thể trạng mỗi người mà mẹ sẽ có những thay đổi trong giai đoạn đầu của tam cá nguyệt một cách khác nhau. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến mà mẹ bầu có thể gặp phải trong giai đoạn này:
- Sự thay đổi về cơ thể của mẹ: Ốm nghén, ngực căng, đau ngực; đi tiểu nhiều hơn; mệt mỏi; thèm ăn hoặc chán ăn; táo bón; ợ nóng.
- Sự thay đổi về cảm xúc: Mẹ bầu dễ bị vui buồn lẫn lộn, tâm trạng thay đổi thất thường, dễ nhạy cảm và stress. Vì vậy mẹ bầu nên chia sẻ với người thân để được chăm sóc, động viên và hỗ trợ.
Sự phát triển của bé
Trong tam cá nguyệt thứ nhất, thai nhi phát triển nhanh chóng từ một phôi thai nhỏ thành một bào thai có hình dáng con người rõ rệt hơn. Sự phát triển của bé qua từng tuần trong giai đoạn này như sau:
- Hai 2 tuần đầu: phôi thai hình thành và “làm tổ”
- Vào tuần thứ 5: thai nhi sẽ giống một chú nòng nọc, bắt đầu có hệ thống tuần hoàn và trái tim
- Tuần 6, mũi, miệng, tai của bé bắt đầu hình thành; ruột, não bộ và tủy sống phát triển
- Tuần 7, bàn tay bàn chân bé tí xíu nhìn như những mái chèo đang hình thành và phát triển
- Tuần 8, hình thành hệ thần kinh nguyên thủy. Ống hô hấp của bé con bắt đầu nối dài từ họng đến hai lá phổi đang phát triển
- Tuần 9, hình thái cơ bản của bé hình thành, đuôi chú nòng nọc cũng biến mất
- Tuần 10, đôi tay và đôi chân nho nhỏ không còn giống như mái chèo nữa mà đã có thể gập duỗi, móng tay và chân cũng bắt đầu hình thành
- Tuần 11, những chồi răng nhỏ của bé đang xuất hiện bên dưới nướu răng
- Tuần 12, những ngón chân có thể co lại, não bộ phát triển mạnh mẽ hơn
- Tuần 13, đây là tuần cuối cùng của tam cá nguyệt thứ nhất, tĩnh mạch và các cơ quan nội tạng của bé có thể nhìn thấy rõ qua da
Những điều mẹ cần lưu ý để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé
Ba tháng đầu của thai kỳ là giai đoạn đầy mong đợi nhưng cũng vô cùng nhạy cảm, đặc biệt với những mẹ mang thai lần đầu. Nếu mẹ bầu còn thiếu kinh nghiệm trong việc chăm sóc bản thân hay lo lắng về sức khỏe của bé, hãy chú ý đến những điều sau:
1. Khám thai và tính ngày dự sinh: Mẹ bầu cần thăm khám định kỳ để kiểm tra cân nặng, huyết áp và siêu âm để theo dõi sự phát triển của thai nhi. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm quan trọng nhằm phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe của cả mẹ và bé, từ đó có những điều chỉnh kịp thời nếu cần.
2. Xét nghiệm sàng lọc: Xét nghiệm sàng lọc trước khi sinh có thể giúp xác định đến 85% trường hợp thai nhi có nguy cơ mắc hội chứng Down. Đây là bước rất quan trọng để mẹ bầu theo dõi và chuẩn bị tâm lý tốt nhất cho sự phát triển của con.
3. Siêu âm độ mờ da gáy: Gần cuối tam cá nguyệt thứ nhất (từ tuần 11 đến 13 tuần 6 ngày), mẹ cần thực hiện siêu âm độ mờ da gáy, kết hợp với xét nghiệm máu để bác sĩ có thể kiểm tra nguy cơ mắc hội chứng Down và các dị tật khác ở thai nhi. Đây là một trong những cột mốc siêu âm quan trọng trong thai kỳ.
4. Tránh xa các yếu tố gây hại: Mẹ bầu cần hạn chế tiếp xúc với các yếu tố có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của bé như: bức xạ từ điện thoại, sóng wifi, các thiết bị điện tử, mùi sơn móng tay, thuốc nhuộm tóc, bia rượu và thuốc lá. Những chất này có thể làm gia tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh và ảnh hưởng tới sức khỏe thai nhi.
5. Chế Độ Dinh Dưỡng: Chia nhỏ các bữa ăn và đảm bảo bữa ăn đa dạng, đầy đủ dưỡng chất. Đặc biệt, mẹ bầu cần bổ sung đầy đủ acid folic để giúp thai nhi phát triển toàn diện, đặc biệt là hệ thần kinh. Các thực phẩm giàu acid folic bao gồm: cam, khoai tây, bông cải xanh, măng tây, trứng, đậu và các loại rau lá xanh.
6. Cân nhắc trong việc sinh hoạt vợ chồng: Trong tam cá nguyệt thứ nhất, mẹ bầu cần chú ý đến sức khỏe của mình cũng như tình trạng của thai nhi để đưa ra quyết định phù hợp về tần suất sinh hoạt vợ chồng. Nếu có bất kỳ vấn đề gì lo ngại, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Ba tháng đầu thai kỳ là khoảng thời gian quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và tạo nền tảng cho sự phát triển của bé. Việc nắm bắt những điều cần lưu ý trong giai đoạn này sẽ giúp mẹ bầu tự tin và an tâm hơn trong hành trình mang thai.
Hy vọng với những chia sẻ phía trên sẽ giúp mẹ vững tâm hơn trong tam cá nguyệt đầu tiên. Chúc mẹ và bé vượt cạn thành công!
Bỏ túi những tips chăm sóc con cái: Tại đây
Kết nối với chúng tôi tại:
Fanpage: Stepbaby Việt Nam
