Chăm sóc trẻ sơ sinh là một hành trình tuyệt vời nhưng cũng đầy thách thức. Với những người lần đầu làm cha mẹ, việc này có thể gây ra không ít lo lắng. Bài viết KNP sẽ cung cấp những thông tin cơ bản và hữu ích để ba mẹ chăm sóc bé yêu một cách tốt nhất.
1. Chăm sóc rốn:
Nguyên tắc: rốn sạch và khô sẽ mau rụng. Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh là việc quan trọng để ngăn ngừa nhiễm trùng. Sau khi sinh, dây rốn sẽ khô và rụng tự nhiên trong vòng 7-10 ngày.
Những ngày đầu rốn chưa rụng không nên mặc quần áo cho con. Mặc tã bỉm tránh cọ sát vùng rốn gây đau con. Trong thời gian này, hãy giữ vùng rốn sạch và khô ráo bằng cách lau nhẹ nhàng bằng bông gòn thấm nước ấm hoặc cồn y tế theo chỉ dẫn của bác sĩ, ít nhất 2 lần sáng – tối.
Tránh che kín rốn hoặc sử dụng băng dính để băng rốn, vì điều này có thể gây ẩm và tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Nếu thấy rốn có dấu hiệu bất thường như sưng đỏ, mùi hôi hoặc chảy dịch, hãy đưa trẻ đến bác sĩ ngay để kiểm tra.
2. Vỗ ợ hơi
Vỗ ợ hơi cho bé là một bước quan trọng sau khi bé bú để giúp loại bỏ không khí mà bé nuốt vào dạ dày trong quá trình bú. Vỗ ợ hơi không kĩ bé sẽ nôn trớ, quấy khóc, khó ngủ
Ti bình hay ti mẹ đều cần vỗ ợ hơi. Nếu không được ợ hơi, lượng khí này có thể khiến bé cảm thấy khó chịu, đầy bụng hoặc gây ra nôn trớ. Việc vỗ ợ hơi đúng cách không chỉ giúp bé tiêu hóa tốt hơn mà còn giảm nguy cơ đau bụng (colic) và khóc quấy do chướng khí. Đặc biệt, với trẻ sơ sinh có hệ tiêu hóa còn non yếu, vỗ ợ hơi sau mỗi cữ bú là cần thiết để đảm bảo bé luôn thoải mái và khỏe mạnh.
– Tư thế vỗ ợ: Cho bé ngồi lên đùi hoặc vác đứng cho tựa lên vai.
– Cách vỗ: Khum bàn tay lại vỗ ở giữa 2 xương bả vai theo hướng từ dưới lên trên
– Nghe thấy tiếng ợ hoặc trào 1 ít cặn sữa ra ngoài là được
3. Xử lý khi con sốt
Khi trẻ sơ sinh bị sốt, cha mẹ cần bình tĩnh và xử lý đúng cách để đảm bảo an toàn cho bé. Trước tiên, hãy đo nhiệt độ bằng nhiệt kế điện tử, ưu tiên đo ở nách hoặc hậu môn để có kết quả chính xác. Sốt được xác định khi nhiệt độ ở nách trên 37,5°C hoặc ở hậu môn trên 38°C.
Để hạ sốt, cha mẹ có thể sử dụng khăn mềm thấm nước ấm lau ở trán, nách, bẹn của bé, tránh dùng nước lạnh vì có thể gây co mạch. Đảm bảo bé mặc quần áo thoáng mát, không đắp chăn dày. Đồng thời, cho bé bú mẹ nhiều hơn để cung cấp đủ nước và dinh dưỡng.
Trẻ dưới 6 tháng chỉ dùng Paracetamol. Nếu bé có biểu hiện sốt cao trên 39°C, co giật, bỏ bú, hoặc kéo dài sốt hơn 24 giờ, hãy đưa bé đến cơ sở y tế ngay để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
4. Nhận biết con nóng hoặc lạnh
Thân nhiệt của trẻ con thường cao hơn người lớn. Để nhận biết trẻ sơ sinh đang nóng hay lạnh, cha mẹ không nên chỉ dựa vào nhiệt độ tay hoặc chân bé, vì những bộ phận này thường lạnh hơn do tuần hoàn máu chưa hoàn thiện. Thay vào đó, hãy kiểm tra nhiệt độ ở vùng gáy hoặc ngực của bé.
– Gáy nóng đổ mồ hôi, da bé đỏ hoặc nóng hơn bình thường là con đang nóng không đắp chăn, mặc quần áo thoải mái.
– Gáy lạnh là con đang lạnh cần thêm chăn.
– Gáy ấm/ mát là bình thường
Bên cạnh đó, quan sát hành vi của bé cũng rất quan trọng: nếu bé lạnh, bé có thể co người lại hoặc quấy khóc; nếu nóng, bé dễ bứt rứt và khó chịu. Việc mặc quần áo phù hợp theo nhiệt độ môi trường sẽ giúp bé cảm thấy dễ chịu và an toàn hơn.
5. Sơ cứu sặc sữa
Khi bé bị sặc sữa, việc sơ cứu kịp thời là rất quan trọng để tránh gây nguy hiểm.
Đầu tiên, ngay khi nhận thấy bé bị sặc, tuyệt đối không bế con thẳng lên, hãy giữ bình tĩnh và nhanh chóng đặt bé nằm nghiêng hoặc úp trên cánh tay, lên đùi, đầu thấp hơn thân để giúp sữa thoát ra ngoài. Khum bàn tay vỗ vào điểm giữa 2 bả vai từ dưới lên. Dùng tay vỗ nhẹ vào lưng bé để kích thích bé ho hoặc khạc ra sữa.
Nếu bé không ho hoặc không thở được, hãy thực hiện phương pháp hồi sức cấp cứu: dùng hai ngón tay ấn nhẹ vào lồng ngực bé, chú ý không ấn quá mạnh.
Nếu tình trạng sặc kéo dài hoặc bé không tỉnh táo sau khi ho ra sữa, lập tức gọi xe cấp cứu hoặc đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời. Trong quá trình chăm sóc bé, cần lưu ý cho bé bú đúng cách để tránh nguy cơ sặc xảy ra trong tương lai.
Như vậy, chăm sóc trẻ sơ sinh không chỉ đòi hỏi kiến thức mà còn cần sự cẩn thận và tình yêu thương. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ giúp ba mẹ vững vàng trên hành trình làm cha mẹ, chúc bé lớn khôn, mạnh khỏe.
Bỏ túi những tips chăm sóc con cái: Tại đây
Kết nối với chúng tôi tại:
Fanpage: Stepbaby Việt Nam